Wat te zeggen over Cuba de Cubanen. Je moet er met autopech gestaan hebben ¬zo'n la kilometer buiten Havana in een tropische regenbui. En dan - als je ten einde raad bent en doorweekt tot op de huid ¬stopt er een auto. Er springt een man uit en die is op dat moment net zo nat als jij. 'Problems signor' en hij duikt onder de motorkap. En zie daar - na 'n paar minuten loopt ie weer. Zijn lachende ogen kijken je aan - hij wenst je goede reis en verdwijnt. Ik was sprakeloos - signor - wait wait - ik holde achter hem aan - zo'n edel mens. No-na-no - was zijn antwoord - toen ik vroeg of ik de rekening van de stomerij mocht betalen. Maar gelukkig begreep hij mijn onvermogen om iets terug te kunnen doen. 'Wel' sprak hij aarzelend 'dan stel ik voor om vanavond een glaasje te drinken in La Pal oma mijn stamcafe.' Hij noemde mij het adres en we namen afscheid in de regen die nog altijd met bakken naar beneden kwam. Maar toen ik mij 's-avonds op weg begaf was de lucht weer opgeklaard en werden de eerste sterren zichtbaar boven Havana.

La Pal oma - bleek een klassiek café te zijn met veel glimmend gepoetst koper - ik rook er de gezelligheid. Bij mijn binnen¬komst zwaaide hij ter begroeting en wenkte en passant de ober. We bestelden koffie - 'n pittig bakje waar we zwijgzaam van genoten. Alsof hij mij de tijd wilde geven om in de stemming te komen. En die was Caribisch - vrolijk en ontspannen met zachte muziek op de achtergrond en buiten - oogde het al even aangenaam. Ik keek uit op een klein park met een vredig stand¬beeld. Op de bankjes onder de bomen zaten mensen in alle rust wat bij te praten. Terwijl kinderen zich vermaakten bij een fontein-basin waar jonge moeders hun baby's showden. Het was een plaatje Na de koffie dronken we rum. Hij heette Fernandez en was arts en werkzaam in de provincie. Of dat niet vreemd was - '0 nee - ik houd van het platteland' was zijn antwoord, 'alleen ik kan niet buiten de stad' zei hij met een smile. Zijn liefde voor zijn land was ontroerend. 'Wij zijn een eiland signor' - zei hij bijna klagend 'niemand ziet onze uitgestrekte handen en hoort ons zingen dat wij de wereld liefheb¬ben.' Toen het woord 'democratie' viel zuchtte hij diep.

Ik besef heel goed ging hij verder' dat ook hier vroeg of laat uw alom geprezen democratie een feit zal zijn .En als dan ook hier zelfzucht tot een deugd zal zijn ver¬heven en verdraagzaamheid en saamho¬righeid niet meer dan betekenloze woor¬den zullen zijn. En de samenleving een harteloze moeder is geworden - die steeds meer zwerfkinderen baart om ze vervol¬gens aan hun lot over te laten. la dan weet ik amigo - dan zal ik weten dat wij de¬mocratisch zijn.
Lets have another rum.'